Süskind

Time started: 23.08
Watching: Friends

Ralph Moerman (Simon) en Jeroen Spitzenberger (Walter Süskind)

Süskind is een portret van de Joodse Duitser Walter Süskind die ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werd aangesteld als beheerder van de Hollandsche Schouwburg. Walter (Jeroen Spitzenberger) is vanuit Duitsland gevlucht is naar Nederland. Na de inval in Nederland zijn hij, zijn vrouw Hannah (Nynke Beekhuizen) en dochter echter niet gevlucht, zijn overplaatsing naar de Verenigde Staten was namelijk al geregeld. Maar in 1941 maakt de bezetter dat hij wordt ontslagen en zo dus niet meer naar de VS kan vertrekken. De Joodse Raad, die de deportatie van de Joodse Nederlanders in goed banen moet leiden, bieden Walter de baan aan van Schouwburg directeur.

Links: Walter Süskind, tweede foto van links: Hannah Süskind met dochter Yvonne
Tweede van rechts: Walter Süskind met Yvonne en haar vriendinnetje, rechts: Yvonne Süskind

De Hollandsche Schouwburg werd gebruikt om mensen te verzamelen die gedeporteerd werden naar Kamp Westerbork. In Haar naam was Sarah wordt het wielerstadion Val d' Hiver gebruikt op dezelfde manier. De omstandigheden in de Val d' Hiver en de Hollandsche Schouwburg waren behoorlijk mens onterend. In beide films plegen mensen zelfmoord en de sanitaire voorzieningen (in de Hollandsche Schouwburg was 1 werkend toilet) zijn zo ondermaats dat mensen uren in de rij moeten staan en zelfs hun uitwerpselen op ander plaatsen in het gebouw achter laten.

Hannah Süskind (Nyncke Beekhuizen) met Yvonne

Walter besluit met de hulp van Felix Halverstad (Nasrdin Dchar) en medewerkers van de crèche om kinderen weg te sluizen naar onderduikadressen. Op die manier redde hij naar schatting zo'n 1000 kinderen. Om dit onder de neus van de bezetter te kunnen bewerkstelligen bouwt hij een vriendschappelijke relatie op met Hauptsturmführer Aus der Fünten (Karl Markovics). Tijdens en vlak na de oorlog zagen veel mensen Süskind als collaborateur omdat hij de Duitsers hielp met de deportaties. Vergelijkbaar met Oskar Schindler werd aangenomen dat Süskind zijn rol vervulde op de manier die hij de Nazi's wilde doen geloven. Zijn pogingen om Joden van deportatie te redden werden echter ontdekt en hij overleefde de oorlog niet.

Felix Halverstad (Nasrdin Dchar), Ferdinand aus der Fünten (Karl Markovics) en Walter Süskind (Jeroen Spitzenberger)

Fanny op weg naar deportatie 

Roosje (door Madelief Blank), Fanny Philips (door Katja Herbers)  en Simon (door Ralph Moerman)

Wat ik krachtig vind weergegeven in de film is de mentaliteit die veel Nederlanders (ook de Joodse Nederlanders) hebben ten opzichte van de overheid: "Als we de wet naleven en doen wat de overheid wil dan komt het allemaal goed." Een rare misvatting uiteraard want de overheid heeft lang niet altijd het beste met zijn burgers voor. Ook wordt er duidelijk in benoemd dat het Nederlandse bevolkingsregister er toe leidde dat de Nazi's in ons land een heel makkelijk overzicht hadden van hoeveel Joden er hier wonen en op welke adressen. In tegenstelling tot de meeste andere landen moet iedereen in Nederland op een woonadres staan ingeschreven. Zo werden de Joodse Nederlanders "op een presenteerblaadje aan de Nazi's aangeleverd". Hierdoor werden er in verhouding veel meer mensen uit Nederland gedeporteerd en vermoord dan uit andere landen.

Time ended: 00.58